ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ : ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਪ੍ਰਾਂਤ ਵਿੱਚ ਕੰਡੀਲੀਆਂ ਤਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗਵਾਦਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਘੇਰਨ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਿਆਨਕ ਵਿਵਾਦ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਬੰਦਰਗਾਹ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਚੀਨ ਦੇ ਬੈਲਟ ਅਤੇ ਸੜਕ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਨੂੰ ਬਾਗੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰ 11 ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ - ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਮੂਵਮੈਂਟ - ਦੇ ਗਠਜੋੜ ਨੇ ਇਹ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਤੁਰੰਤ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੁਕਤ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦੇਵੇਗੀ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਸੈਨੇਟਰ ਕਬੀਰ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹੀ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਗਵਾਦਾਰ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦੇਵੇਗੀ।
ਵਕੀਲਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬਲੂਚੀਸਤਾਨ ਬਾਰ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਉਪ-ਚੇਅਰਮੈਨ ਮੁਨੀਰ ਕਾਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਗਵਾਦਰ ਬੰਦਰਗਾਹ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ। ਆਬਜ਼ਰਵਰਾਂ ਨੇ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਵਪਾਰਕ ਹਿੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕੰਢੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਬਾਕੀ ਸੂਬੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਲੈ ਲਵੇ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਰਕਾਰ 24 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਆਪਣੇ ਬੈਲਟ ਐਂਡ ਰੋਡ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਤਹਿਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ 50 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਿਰਮਾਣ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਸਥਾਨ ਗਵਾਰ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ। ਚੀਨ ਇਹ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਉਹ ਇਸਦੇ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਗਵਦਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ 80 ਨਵੇਂ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਇਸ ਘੇਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਣਗੇ। ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਅਧੀਨ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਲਈ ਦੋ ਫਾਟਕ ਹੋਣਗੇ। ਦੀਵਾਰ ਦੇ ਉੱਪਰ 500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਾਈ ਡੈਫੀਨੇਸ਼ਨ ਕੈਮਰੇ ਲਗਾਏ ਜਾਣਗੇ।
ਫਾਈਨੇਸ਼ੀਅਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਜਾਪਾਨ ਸਥਿਤ ਵੈਬਸਾਈਟ ਨਿੱਕੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਗਵਾਦਰ ਸੇਫ ਸਿਟੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, , ਜਿਸ ਲਈ 2020-21 ਦੇ ਸੰਘੀ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਅਲਾਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਚੀਨ ਇਹ ਪੈਸਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਗਵਾਦਰ ਵਿਚ ਚੀਨੀ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਈ 2019 ਵਿਚ, ਬਲੋਚ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਬੰਦਰਗਾਹ ਤੋਂ ਇਕ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਪਰਲ ਕੰਟੀਨੈਂਟਲ ਹੋਟਲ' ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਵਾਦਰ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਸ਼ਹਿਰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਇਸੇ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।
ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਈ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਕਰਕੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਥਾਨਕ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਅਸੰਤੋਸ਼ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣਾ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਮਾਹਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਚੀਨ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਇੰਨੀ ਦੱਬੀ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾ ਦਾ ਪੱਖ ਪੂਰਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਉਹ ਸਿੱਧਾ ਉਹ ਕਦਮ ਉਠਾ ਰਹੀ ਹੈ ਜੋ ਚੀਨ ਉਸ ਨੂੰ ਦੱਸ ਰਿਹਾ ਹੈ।