ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਕਾਫ਼ੀ (Coffee ) ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਕੈਫੀਨ (Caffeine) ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਊਰਜਾ ਤਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਸਰੀਰ (Health) ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੁੱਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਲੈਕ ਕਾਫ਼ੀ ਜਾਂ ਬਲੈਕ ਟੀ ਪੀਣ ਦੀ ਆਦਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਾਫ਼ੀ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭੈੜੀ ਆਦਤ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦਾ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਸ਼ਾ ਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਕੁੱਝ ਲੋਕ ਕਾਫ਼ੀ ਨਾਲ ਹੀ ਦਿਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੁਆਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਨਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਖੋਜ ਅਨੁਸਾਰ ਕਾਫ਼ੀ ਪੀਣ ਨਾਲ ਬੈਚੇਨੀ, ਗੁੱਸਾ, ਚਿੜਿਚਿੜਾਪਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਾਫ਼ੀ ਉੱਤੇ ਕਈ ਅਧਿਐਨ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਈ ਸ਼ੰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹੈ। ਇੱਕ ਕਪ ਕਾਫ਼ੀ ਵਿੱਚ 60 ਵਲੋਂ 70 ਗਰਾਮ ਕੈਫੀਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਫੁਰਤੀ ਲਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਕੈਫੀਨ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਕਾਰਨ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਡੋਪਾਮਾਇਨ (Dopamine) ਦਾ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਤੇਜ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਵਜ੍ਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੌਫ਼ੀ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਚਿੜਚਿੜੇ, ਗੁੱਸੈਲ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਵਰਗੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਵੀ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੈਫੀਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਮੈਡੀਕਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੌਫ਼ੀ ਦੀ ਆਦਤ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ , ਇਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂਨੂੰ ਆਲਸ ਅਤੇ ਸਿਰਦਰਦ (Headache) ਵਰਗਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੌਫ਼ੀ ਪੀਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਉਹ ਜੋ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੋ ਕੱਪ ਕੌਫ਼ੀ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਉਹ, ਜੋ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਕਪ ਕੌਫ਼ੀ ਪੀਂਦੇ ਹਨ, ਤੀਸਰੇ ਉਹ ਜੋ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪੰਜ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੱਪ ਕੌਫ਼ੀ ਪੀਂਦੇ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀ ਘੱਟ ਕਾਫ਼ੀ ਪੀਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੁਹਾਡੇ ਕਾਫ਼ੀ ਲੈਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ, ਉਮਰ, ਲਿੰਗ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀ ਆਪਣੀ ਕੌਫ਼ੀ ਦੀ ਆਦਤ ਨੂੰ ਛੱਡਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ , ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਪੇਸ਼ ਹਨ ਕੁੱਝ ਨੁਕਤੇ (Tips) ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਛੇ ਤੋਂ ਅੱਠ ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਪਿਓ। .
- ਤੁਸੀ ਹਰਬਲ ਚਾਹ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ , ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਂ ਕੈਫੀਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਬਲੈਕ ਟੀ।
- ਤੁਸੀ ਆਪਣੀ ਡਾਇਟ ਵਿੱਚ ਏਲਕਲਾਇਨ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਾਓ . ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਬਜੀਆਂ, ਫਾਈਬਰ ਯੁਕਤ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਅੰਕੁਰਿਤ ਭੋਜਨ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਮੀਟ, ਚੀਨੀ ਅਤੇ ਮੈਦਾ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘੱਟ ਕਰੋ।
- ਵਿਟਾਮਿਨ ਅਤੇ ਖਣਿਜਾਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਾਓ . ਕੁੱਝ ਖਣਿਜ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੈਲਸ਼ਿਅਮ , ਮੈਗਨੀਸ਼ਿਅਮ , ਜਿੰਕ ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।