ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ 9ਵੇਂ ਦੌਰ ਦੀ ਸੈਨਿਕ ਗੱਲਬਾਤ 24 ਜਨਵਰੀ (ਐਤਵਾਰ) ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਮੋਲਡੋ ਵਿਚ ਹੋਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਲੱਦਾਖ ਦੇ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਰਫੀਲੇ ਠੰਢ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਐਲਏਸੀ 'ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਹਨ, ਪਰ ਬੈਠਕ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ' ਤੇ ਬਰਫ ਦੀ ਪਿਘਲ ਜਾਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ 8ਵਾਂ ਦੌਰ ਦੀ ਸੈਨਿਕ ਗੱਲਬਾਤ 06 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਹੋਈ ਸੀ।
ਮੁੱਖ ਕਮਾਂਡਰ ਪੱਧਰ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿਚ, ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਚੋਟੀ ਦਾ ਰਾਜ਼ 'ਰੋਡਮੈਪ' ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਚੋਟੀ ਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੁਆਰਾ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਸੈਨਿਕ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਅੱਠਵੇਂ ਗੇੜ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕੇਂਦਰਤ ਸੀ ਪਰ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਐਲਏਸੀ 'ਤੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਜਾਂ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਕੋਈ ਠੋਸ ਰੋਡਮੈਪ' ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕੀ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਲਗਭਗ 10 ਘੰਟੇ ਚੱਲੇ ਇਸ ਸੈਨਿਕ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਤੇ ਜਮੀ ਬਰਫ ਨਹੀਂ ਪਿਘਲੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਛੇਵੇਂ ਅਤੇ ਸੱਤਵੇਂ ਗੇੜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਐਲਏਸੀ ਅਤੇ ਸੈਨਿਕ ਲਾਮਬੰਦੀ 'ਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਲਈ, ਇਸ ਸੰਵਾਦ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਸਨ।
ਇਸ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਡਿਸਐਨਜਮੈਂਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਪੂਰੀ ਐਲਏਸੀ 'ਤੇ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਪੈਨਗੋਂਗ ਝੀਲ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਕੰਢੇ ਤੇ ਫਿੰਗਰ 4-8 ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜਾਣਾ ਪਏਗਾ ਪਰ ਚੀਨੀ ਫੌਜ ਇਸ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਬੈਠਕ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਮਾਸਕੋ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤੇ ਪੰਜ ਬਿੰਦੂਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ’ਤੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ‘ਰੋਡਮੈਪ ’ਮੰਗਿਆ। 12 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਹੋਈ ਫੌਜੀ ਵਾਰਤਾ ਦਾ ਸੱਤਵਾਂ ਦੌਰ, 'ਫਿਰ ਮਲੇਂਗੇ' ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਨਾਲ ਖਤਮ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਹੀ ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਟਾਪ ਸੀਕ੍ਰੇਟ 'ਰੋਡਮੈਪ' ਸੌਂਪਿਆ ਜੋ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਚੋਟੀ ਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੂੰ ਮੰਥਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੈਨਿਕ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਅੱਠਵੇਂ ਦੌਰ ਵਿਚ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਕੋਈ ਠੋਸ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।
ਹੁਣ ਤਕ ਹੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿਚ, ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਐਲਏਸੀ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸਹਿਮਤੀ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕੀ। ਦਰਅਸਲ, ਦੋਵੇਂ ਕਮਾਂਡਰ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ 'ਤੇ ਅੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਮੈਰਾਥਨ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਠੋਸ ਰੋਡ-ਮੈਪ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹੁਣ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸੈਨਿਕ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ 9ਵੇਂ ਦੌਰ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਜੰਮੀ ਬਰਫ ਨੂੰ ਪਿਘਲਾਉਣ ਲਈ ਕੂਟਨੀਤਕ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਪੱਧਰ' ਤੇ ਤਾਜ਼ਾ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।