ਯੋਗਾ ਸਿਖਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਆਰਟਿਕਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੁਨਿਆਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਕਈ ਅਸਾਨ ਕਦਮ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਹੇਠਾਂ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਬਿੰਦੂ ਹਨ ਜੋ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ:
ਯੋਗਾ ਕੀ ਹੈ?
ਯੋਗਾ ਮਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਇੱਕਠਾ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਰਸਤਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਆਤਮ-ਸੰਤੁਲਨ, ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਆਤਮ-ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਬੜ੍ਹਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਧਾਰਨ ਵਿਧੀਆਂ, ਸਾਂਸ ਦੀ ਕਸਰਤਾਂ (ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ) ਅਤੇ ਧਿਆਨ (ਮੇਡੀਟੇਸ਼ਨ) ਰਾਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?
-
ਸਹੀ ਸਥਾਨ ਦੀ ਚੋਣ:
ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤ ਅਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਹਵਾਲੇ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਚੁਣੋ ਜਿੱਥੇ ਤੁਸੀਂ ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਵਿਘਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਯੋਗਾ ਅਭਿਆਸ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰ ਸਕੋ।
-
ਆਸਾਨ ਅਤੇ ਮੂਲ ਪੋਜ਼:
ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਬੁਨਿਆਦੀ ਆਸਾਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਾਡਾਸਨ (Mountain Pose), ਵ੍ਰਿਕਾਸਨ (Tree Pose), ਅਤੇ ਬਾਲਾਸਨ (Child's Pose) ਸਿੱਖੋ। ਇਹ ਆਸਾਨ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
-
ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਅਤੇ ਧਿਆਨ:
ਸਧਾਰਨ ਸਾਂਸ ਦੀਆਂ ਕਸਰਤਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰੋ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗਹਿਰੀ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਅਤੇ ਛੱਡਣਾ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ ਧਿਆਨ ਕਰਨਾ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਜੋ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਤਾਜਗੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
-
ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸ:
ਪ੍ਰਤੀਦਿਨ 15-20 ਮਿੰਟਾਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰੋ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਤੁਹਾਡੀ ਸਹੂਲਤ ਵਧੇਗੀ, ਸਮਾਂ ਵੱਧਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
-
ਸਹੀ ਰੂਪ ਅਤੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ:
ਇੱਕ ਯੋਗਾ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ ਜਾਂ ਯੋਗਾ ਗਾਈਡ ਦੀ ਮਦਦ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਹੀ ਰੂਪ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ।
-
ਸਹੀ ਸੰਗਤ ਅਤੇ ਔਨਲਾਈਨ ਸਮੱਗਰੀ:
ਯੋਗਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵੀਡੀਓ, ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਔਨਲਾਈਨ ਕੋਰਸ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਔਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੁਫ਼ਤ ਅਤੇ ਸਸਤੇ ਸਰੋਤ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਲਈ ਕੁਝ ਸੁਝਾਅ
-
ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਝੋ:
ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣੋ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਸਾਨਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਚੋਟ ਜਾਂ ਦਿਖਤ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਵੋ।
-
ਨਿਰੰਤਰਤਾ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖੋ:
ਪ੍ਰਤੀਦਿਨ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਨਿਰੰਤਰਤਾ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਮਨ-ਸਰੀਰ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਿਆ ਰਹੇਗਾ।
-
ਸਹੀ ਕਪੜੇ ਅਤੇ ਸਾਮੱਗਰੀ:
ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਕਪੜੇ ਪਹਿਨੋ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਹਿਲਣ-ਡੁਲਣ ਦਿਉਣ। ਇੱਕ ਮੈਟ ਜਾਂ ਨਰਮ ਸਤਹ ਸਿਖਿਆ ਲਈ ਸਹਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਯੋਗਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ
-
ਸਹੀ ਸਮਾਂ ਚੁਣੋ - ਸਵੇਰ ਦਾ ਸਮਾਂ ਯੋਗਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
-
ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਯੋਗਾ ਕਰੋ - ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 2-3 ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਯੋਗਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
-
ਆਸਾਨ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੋ - ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਅਤੇ ਢੀਲੇ-ਢਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੋ ਤਾਂ ਕਿ ਆਸਨ ਠੀਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਣ।
-
ਸ਼ਾਂਤ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਥਾਂ ਚੁਣੋ - ਇੱਕ ਐਸੀ ਥਾਂ ਚੁਣੋ ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਹੋ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਨਾ ਆਏ।
-
ਮੈਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ - ਯੋਗਾ ਮੈਟ ਉਤੇ ਹੀ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਆਸਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਪੈਰ ਫਿਸਲਣ ਨਾ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਲਈ ਆਸਾਨ ਯੋਗਾ ਆਸਨ
-
ਤੜਾਸਨ (ਪਹਾੜ ਆਸਨ) - ਇਹ ਆਸਨ ਸਰੀਰ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।
-
ਵ੍ਰਿਕਸ਼ ਆਸਨ (ਵ੍ਰਿਕਸ਼ ਆਸਨ) - ਸੰਤੁਲਨ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀਕਰਨ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
-
ਭੁਜੰਗ ਆਸਨ (ਸਰਪ ਆਸਨ) - ਪਿਠ ਅਤੇ ਮੋਢਿਆਂ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ।
-
ਅਧੋ ਮੁਖ ਸ਼ਵਾਨ ਆਸਨ - ਸਰੀਰ ਦੀ ਲਚਕਤਾ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।
-
ਸ਼ਵ ਆਸਨ (ਮ੍ਰਿਤਕ ਆਸਨ) - ਆਖਰੀ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ।
ਯੋਗਾ ਦੀ ਲਾਭ
-
ਮਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
-
ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
-
ਪਚਨ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
-
ਲਚਕਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧਦੀ ਹੈ।
-
ਮਨ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧਦੀ ਹੈ।
ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ
-
ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਵੇਂ ਆਸਨ ਨੂੰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਮਾਹਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਵੋ।
-
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬੀਮਾਰੀ ਜਾਂ ਚੋਟ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਹੋ, ਤਾਂ ਯੋਗਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਓ।
-
ਆਪਣੀ ਹੱਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਬਾਅ ਨਾ ਪਾਉ। ਯੋਗਾ ਨੂੰ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕਰੋ।
ਨਤੀਜਾ
ਯੋਗਾ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਕਸਰਤ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਹੈ ਜੋ ਸਰੀਰ, ਮਨ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਵਿੱਚ ਜੋੜਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਹੋ, ਤਾਂ ਛੋਟੇ ਕਦਮ ਚੁਣੋ ਅਤੇ ਧੀਰੇ-ਧੀਰੇ ਅਭਿਆਸ ਨੂੰ ਵਧਾਓ। ਹਰ ਦਿਨ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਹਿੱਸਾ ਬੜੇ ਨਤੀਜੇ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਆਰਟਿਕਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯੋਗਾ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਸਹੀ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਦੇਵੇਗਾ। ਸਾਡੀ ਸੁਹਾਵਣੀ ਯੋਗਾ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰੋ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਅਤੇ ਸੰਤੁਲਨ ਲਿਆਓ।