ਇਹ ਕਰਜ਼ੇ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਨਿੱਜੀ ਲੋੜਾਂ ਜਾਂ ਘਰ ਲਈ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਹੜਾ ਵਿਅਕਤੀ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਪੂਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਕਰਜ਼ਾ ਮੋੜਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਕੀ ਬਣਦਾ ਹੈ? ਇਹ ਸਵਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਠਦਾ ਹੈ।
ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਣ 'ਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਲਈ ਕੌਣ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ? :
ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਲਈ ਇਸ ਦੇ ਨਿਯਮ ਵੱਖਰੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਵਾਰਸ ਜਾਂ ਸਹਿ-ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਬਕਾਇਆ ਰਕਮ ਅਦਾ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਬੈਂਕ ਜਾਂ ਵਿੱਤੀ ਅਦਾਰੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਭੁਗਤਾਨ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਹੋਮ ਲੋਨ ਦੇ ਨਿਯਮ ਕੀ ਹਨ? :
ਹੋਮ ਲੋਨ ਵਿੱਚ, ਬੈਂਕ ਘਰ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਨੂੰ ਗਿਰਵੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਣ 'ਤੇ, ਬਕਾਇਆ ਕਰਜ਼ਾ ਸਹਿ-ਉਧਾਰਕਰਤਾ ਜਾਂ ਵਾਰਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਾਇਦਾਦ ਵੇਚ ਕੇ ਕਰਜ਼ਾ ਮੋੜਨ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬੈਂਕ ਹੋਮ ਲੋਨ 'ਤੇ ਬੀਮਾ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਣ 'ਤੇ, ਬਾਕੀ ਰਕਮ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਬੀਮਾ ਕਲੇਮ ਕਰਕੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨਿੱਜੀ ਲੋਨ ਨਿਯਮ:
ਨਿੱਜੀ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਨਿਯਮ ਵੱਖਰੇ ਹਨ। ਨਿੱਜੀ ਕਰਜ਼ਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਜੇ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨਾਲ ਕਰਜ਼ਾ ਵੀ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰਸਨਲ ਲੋਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਲੋਨ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਲੋਨ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵਾਰਸ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਬੈਂਕ ਖੁਦ ਇਸ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਕਰਜ਼ੇ ਨੂੰ ਐਨਪੀਏ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਕਾਰ ਲੋਨ:
ਜੇ ਕਾਰ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਲੋਨ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਰਜ਼ਾ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਾਰ ਜ਼ਬਤ ਕਰ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਕਾਰ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਮੋੜਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰ ਵੇਚ ਕੇ ਕਰਜ਼ਾ ਮੋੜਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵਾਰਸਾਂ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਬੋਝ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਾਈਏ? :
ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਹੱਲ ਹੈ ਕਿ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਵਾਰਸਾਂ 'ਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਬੋਝ ਨਾ ਚੁੱਕਣਾ ਪਵੇ। ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਂਦੇ ਸਮੇਂ ਬੀਮਾ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ, ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਕਰਨੇ ਪੈਂਦੇ। ਬੈਂਕ ਬੀਮਾ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਤੋਂ ਬਕਾਇਆ ਰਕਮ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਬੈਂਕ ਲੋਨ ਬੀਮਾ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬੀਮਾ ਬਿਮਾਰੀ, ਸੱਟ ਜਾਂ ਮੌਤ ਵਰਗੀਆਂ ਅਚਾਨਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।