ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ 5 ਸਕਿੰਟਾਂ 'ਚ ਡਰੋਨ ਨੂੰ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ
ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਇਨਫਰਾਰੈੱਡ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੀ ਇੱਕ ਬੀਮ ਭੇਜ ਕੇ ਆਪਣੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 5 ਸੈਕੰਡ 'ਚ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਤਬਾਹ
ਤੁਸੀਂ ਸਟਾਰ ਵਾਰਜ਼ ਵਰਗੀਆਂ ਸਾਇੰਸ ਫਿਕਸ਼ਨ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਸਾੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਕਲਪਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਰੂਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਜਡੇਰਾ ਨਾਲ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕਈ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਯੂਕਰੇਨੀ ਸੈਨਿਕ ਅੰਨ੍ਹੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਯੂਕਰੇਨ ਹੁਣ ਤੱਕ ਅਮਰੀਕਾ ਸਮੇਤ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲੇ ਡਰੋਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਰੂਸ ਦੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਰੋਕਣ 'ਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਰੂਸ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਹਥਿਆਰ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਆਖਿਰਕਾਰ ਕਿਵੇਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ? ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਹੋਰ ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਕੋਲ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਹਨ?
ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਵਿਆਪਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਮੈਗਨੈਟਿਕ ਬੈਂਡਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਨਵੇਂ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਰਵਾਇਤੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਰੂਸ ਨੇ ਵੀ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਡਰੋਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾੜ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਸਮੇਤ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰੀ ਮਦਦ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2018 ਦੇ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ 'ਪੇਰੇਸਵੇਟ' ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਮੱਧਕਾਲੀ ਆਰਥੋਡਾਕਸ ਯੋਧੇ, ਭਿਕਸ਼ੂ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਪੇਰੇਸਵੇਟ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਰੂਸ ਦੇ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਯੂਰੀ ਬੋਰੀਸੋਵ ਨੇ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੇਰੇਸਵੇਟ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਤੈਨਾਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਹਥਿਆਰ ਧਰਤੀ ਤੋਂ 1500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਉਪਗ੍ਰਹਿਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਤਬਾਹ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਰੂਸ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਨਵਾਂ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ 'ਜਡੇਰਾ' ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬੋਰੀਸੋਵ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਡੇਰਾ ਦਾ ਟੈਸਟ ਮਈ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੋਰੀਸੋਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੇਰੇਸਵੇਟ ਸੈਟੇਲਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਅੰਨ੍ਹਾ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਡੇਰਾ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਾਹਰ ਹੈ।
ਬੋਰੀਸੋਵ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਡੇਰਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰੋਟੋਟਾਈਪ ਯੂਕਰੇਨ 'ਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਇਨਫਰਾਰੈੱਡ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੀ ਇੱਕ ਬੀਮ ਭੇਜ ਕੇ ਆਪਣੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਸੜ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ।
ਰੂਸ ਦੇ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਕਿੰਨੇ ਖਤਰਨਾਕ ਹਨ?
2017 ਵਿੱਚ, ਰੂਸੀ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਜਡੇਰਾ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਰੋਸੈਟਮ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਡੇਰਾ 5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ 5 ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾੜ ਕੇ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਾਹਰ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਪੇਰੇਸਵੇਟ ਧਰਤੀ ਤੋਂ 1500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਉਪਗ੍ਰਹਿਾਂ ਨੂੰ ਅੰਨ੍ਹਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੇਰੇਸਵੇਟ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਅੰਤਰ-ਮਹਾਂਦੀਪੀ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇਹ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਪਾਇਲਟ ਨੂੰ ਅੰਨ੍ਹਾ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ ਆਰਮੀ ਦੇ ਇੱਕ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਮੇਜਰ ਜਨਰਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡਰੋਨ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਦਿਰਾ ਵਰਗੇ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਯੂਕਰੇਨੀ ਤੋਪਖਾਨੇ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ 'ਤੇ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਸ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੈ।
ਕੁਝ ਫੌਜੀ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਡਰੋਨਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਿੰਨਾ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੋਵੇਗਾ ਇਹ ਮੌਸਮ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਇਹ ਚੰਗੇ ਮੌਸਮ 'ਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਧੁੰਦ, ਬਾਰਿਸ਼ ਅਤੇ ਬਰਫ 'ਚ ਇਹ ਲੇਜ਼ਰ ਬੀਮ ਆਪਣੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਤੋਂ ਭਟਕ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਾਹਰ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਥਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਉਸ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਕਈ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੀ ਭਾਰਤ, ਅਮਰੀਕਾ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਕੋਲ ਵੀ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਹਨ?
ਭਾਰਤ: 2021 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਰੱਖਿਆ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਸੰਗਠਨ (DRDO) ਦੀ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਨਰਿਸਟ੍ਰਿਕਟਡ ਰੇ ਗਨ ਆਰ, ਭਾਵ ਦੁਰਗਾ-2 ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਈ ਸੀ।
ਅਮਰੀਕਾ: ਅਮਰੀਕੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2014 ਵਿੱਚ ‘ਲਾਜ’ ਨਾਮ ਦਾ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਯੂ.ਐੱਸ.ਐੱਸ. ਪੇਂਸ 'ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਨਰਲ ਐਟੋਮਿਕਸ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਮੈਗਨੈਟਿਕ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਬੋਇੰਗ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰ 300 ਕਿਲੋਵਾਟ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਡਰੋਨ, ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਅਤੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਪਲਕ ਝਪਕਦਿਆਂ ਹੀ ਡੇਗਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਜ਼ਰਾਈਲ: ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇੱਕ ਲੇਜ਼ਰ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਸਫਲ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਨੂੰ ‘ਲੋਹੇ ਦੀ ਸ਼ਤੀਰ’ ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਇਰਨ ਬੀਮ ਨੇ ਇੱਕ ਹੀ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਡਰੋਨ, ਮੋਰਟਾਰ, ਰਾਕੇਟ ਅਤੇ ਟੈਂਕ ਵਿਰੋਧੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਚੀਨ: ਚੀਨ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਸਾਲ ਆਪਣੇ ਜੇ-20 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਲੇਜ਼ਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।